โรคซึมเศร้า 7 เรื่องต้องรู้ก่อนสายเกินแก้

อาการซึมเศร้าเป็นโรคที่เกิดเพิ่มมากขึ้นในปัจจุบันและผลที่ตามมาของภาวะซึมเศร้าที่ไม่ได้รับการรักษาอาจนำไปสู่อันตรายถึงชีวิตได้

การทำความเข้าใจข้อเท็จจริงเกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าสามารถช่วยชีวิตได้ และต่อไปนี้คือสิ่งที่ทุกคนควรรู้เกี่ยวกับภาวะซึมเศร้า

อาการซึมเศร้าคืออะไร?

อาการซึมเศร้าจัดเป็นโรคทางอารมณ์ ซึ่งเราอาจจะอธิบายได้ว่าอาจเกิดจากความรู้สึกเศร้า สูญเสียหรือโกรธที่รบกวนกิจกรรมประจำวันของบุคคลก็เป็นเรื่องธรรมดาเช่นกัน
แม้ว่าภาวะซึมเศร้าและความเศร้าโศกจะมีลักษณะบางอย่างร่วมกัน แต่ภาวะซึมเศร้าแตกต่างจากความเศร้าโศกที่เกิดขึ้นหลังจากสูญเสียคนที่คุณรักหรือความเศร้าที่เกิดขึ้นหลังจากเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ อาการซึมเศร้ามักเกี่ยวข้องกับความเกลียดชังตนเองหรือการสูญเสียความภาคภูมิใจในตนเอง ในขณะที่ความเศร้าโศกมักไม่เกิดขึ้น

ในความเศร้าโศก อารมณ์เชิงบวกและความทรงจำที่มีความสุขของผู้ตายมักจะมาพร้อมกับความรู้สึกเจ็บปวดทางอารมณ์ ในการเกิดภาวะซึมเศร้าขั้นรุนแรงนั้น ความรู้สึกเศร้าจะคงที่

ผู้คนประสบภาวะซึมเศร้าในรูปแบบต่างๆ อาจรบกวนการทำงานประจำวันของคุณ ทำให้เสียเวลาและประสิทธิภาพการทำงานลดลง นอกจากนี้ยังสามารถส่งผลต่อความสัมพันธ์และภาวะสุขภาพเรื้อรังบางอย่างได้

ไม่ใช่ทุกคนที่เป็นภาวะซึมเศร้าจะมีอาการเหมือนกัน บางคนอาจมีอาการเพียงเล็กน้อย ในขณะที่บางคนอาจมีอาการมาก อาการเกิดขึ้นบ่อยแค่ไหน นานแค่ไหน และรุนแรงแค่ไหนอาจแตกต่างกันไปในแต่ละคน อาการซึมเศร้าจากการวินิจฉัยของแพทย์นั้น แพทย์วินิจฉัยภาวะซึมเศร้า (หรือที่เรียกว่าโรคซึมเศร้า) ตามเกณฑ์ในคู่มือการวินิจฉัย และจากการวินิจฉัย โรคซึมเศร้าจะเกิดขึ้นเมื่อมีอาการอย่างน้อย 5 อย่างต่อไปนี้เกิดขึ้นเกือบทุกวันเป็นเวลาอย่างน้อย 2 สัปดาห์ :

• อารมณ์เสีย หงุดหงิด โมโหง่าย ขี้วีน
• เหนื่อยล้าหรือสูญเสียพลังงาน
• รู้สึกเศร้า “หดหู่” หรือว่างเปล่า รวมทั้งร้องไห้บ่อย
• รู้สึกสิ้นหวัง หมดหนทาง ไร้ค่า หรือไร้ประโยชน์
• หมดความสนใจในงานอดิเรกและกิจกรรมที่คุณเคยชอบ
• พลังงานลดลง
• มีปัญหาในการจดจ่อ จดจำ หรือตัดสินใจ
• นอนไม่หลับ ตื่นเช้า หรือ ง่วงนอนจนไม่อยากตื่น
• เบื่ออาหาร ทำให้น้ำหนักลด หรือ กินแล้วรู้สึกดีขึ้น ทำให้น้ำหนักขึ้น
• คิดจะทำร้ายตัวเอง ความคิดถึงความตายหรือการฆ่าตัวตาย
• อาการทางกายอย่างต่อเนื่องไม่ดีขึ้นเมื่อรักษา เช่น ปวดหัว ปวดท้อง ปวดไม่หาย

สาเหตุของอาการซึมเศร้า

อาการซึมเศร้ามีหลากหลายสาเหตุ ที่จะเป็นไปได้ของภาวะซึมเศร้า

สาเหตุทั่วไปได้แก่ :

• เคมีในสมอง. ความไม่สมดุลของสารเคมีในส่วนต่าง ๆ ของสมองในส่วนที่จัดการอารมณ์ การนอนหลับ ,ความคิด ,ความอยากอาหาร อาจเป็นสาเหตุในการเกิดเป็นโรคซึมเศร้า
• ระดับฮอร์โมน. การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนในเพศหญิง ในช่วงเวลาต่างๆ เช่น ระหว่างรอบเดือน ระยะ หลังคลอด หรือวัยหมดประจำเดือน ระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไปตามอายุล้วนเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นภาวะซึมเศร้า
• ประวัติครอบครัว. หากคุณมีประวัติครอบครัวเป็นโรคซึมเศร้าหรือมีความผิดปกติทางอารมณ์อื่นๆ คุณอาจจะมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นภาวะซึมเศร้าได้
• การบาดเจ็บในวัยเด็ก เหตุการณ์บางอย่างบางสถานการณ์ในวัยเด็ก ที่มีผลกระทบทางด้านจิตใจ ส่งผลต่อวิธีที่ร่างกายตอบสนองต่อความกลัวและสถานการณ์ตึงเครียด
• โครงสร้างสมอง. มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคซึมเศร้ามากขึ้นหากสมองส่วนหน้ามีการเคลื่อนไหวน้อย เป็นข้อมูลจากการวิจัย อย่างไรก็ตาม นักวิทยาศาสตร์ไม่ทราบว่าสิ่งนี้เกิดขึ้นก่อนหรือหลังเริ่มมีอาการซึมเศร้าและยังต้องมีการศึกษาและวิจัยเพิ่มเติม
• เงื่อนไขทางการแพทย์ เงื่อนไขบางประการอาจทำให้คุณมีความเสี่ยงสูง เช่นการเจ็บป่วยเรื้อรัง , นอนไม่หลับ , ปวดเรื้อรัง , โรคพาร์กินสัน , โรค หลอดเลือดสมอง , หัวใจวายและโรคมะเร็ง ฯลฯ
• การใช้สาร. ประวัติการใช้สารกระตุ้นหรือแอลกอฮอล์ในทางที่ผิดอาจก่อให้เกิดความเสี่ยงในการเกิดภาวะซึมเศร้านี้ได้
• ความเจ็บปวด. คนที่รู้สึกเจ็บปวดทางร่างกายหรือเรื้อรังเป็นเวลานานมีนัยสำคัญ ความเจ็บป่วยเรื้อรัง จะมีโอกาสมากขึ้นที่จะพัฒนาจนกลายเป็นภาวะซึมเศร้า

7 เรื่องที่ต้องเรียนรู้ภาวะซึมเศร้า

แม้ว่าคำจำกัดความของภาวะซึมเศร้าที่อาจดูเหมือนง่าย แต่ภาวะซึมเศร้ามีผลกระทบอย่างลึกซึ้งนั้นแตกต่างกันไป และนี่คือข้อเท็จจริงบางประการเกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าที่ควรเรียนรู้ร่วมกัน

1. ไม่มีใครเลือกเป็นโรคซึมเศร้า

คนเราไม่ได้เลือกซึมเศร้าแบบเดียวกับที่คนไม่เลือกเป็นมะเร็ง (ถ้าสามารถเลือกได้) ดังนั้น การเลี่ยงที่จะพูดคุยกับคนที่เป็นภาวะซึมเศร้า ให้กำลังใจ อาจเป็นอันตรายและทำให้พวกเขารู้สึกโดดเดี่ยวมากขึ้น ซึ่งอาจนำพาไปสู่อารมณ์ชั่ววูบในการทำร้ายตัวเอง(หรือมากกว่านั้น) อาการซึมเศร้าเกี่ยวข้องกับปัจจัยทางสังคม ชีวภาพ และวัฒนธรรมที่ซับซ้อนหรืออาจรวมไปถึงสภาะเศรษฐกิจในครัวเรือนถดถอย ซึ่งไม่สามารถละเลยได้

2.อาการซึมเศร้า ส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่นๆ

ผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้ามีความเสี่ยงสูงต่อภาวะอักเสบเรื้อรังหรือภูมิต้านทานผิดปกติ เช่น เบาหวาน โรคหัวใจ โรคข้ออักเสบ หรือโรคลำไส้แปรปรวน ตามการศึกษาที่ตีพิมพ์ในเดือนกรกฎาคม 2019 ในวารสารFrontier in Immunology

3.เด็กไม่มีภูมิคุ้มกันต่อภาวะซึมเศร้า

มีการกล่าวว่าวัยเด็กเป็นช่วงเวลาที่สนุกสนานและไร้กังวลในชีวิต แม้ว่าเด็กๆ จะไม่ได้ประสบปัญหาแบบเดียวกับที่ผู้ใหญ่ทำ เช่น ความเครียดจากการทำงานหรือแรงกดดันทางการเงิน แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าพวกเขาจะซึมเศร้าไม่ได้ เด็กในวัยเรียน วัยเด็กนำมาซึ่งความเครียดเฉพาะตัว เช่น การถูกกลั่นแกล้ง ,การต่อสู้เพื่อการยอมรับจากเพื่อนฝูง หรือการถูกบูลลี่จากเพื่อนๆที่โรงเรียน ดังนั้นการให้เวลากับเด็กๆ เพื่อพูดคุยหลังเลิกเรียน คอยสังเกตุพฤติกรรมอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลง ก็จะช่วยให้เราเข้าถึงปัญหาได้เร็วมากขึ้นนะคะ

4.การออกกำลังกายสามารถช่วยจัดการกับภาวะซึมเศร้าได้

“การออกกำลังกายช่วยให้อารมณ์ดีขึ้น” ดร. Thienhaus อธิบายว่าการออกกำลังกายช่วยกระตุ้นฮอร์โมนในร่างกายที่ทำให้คุณรู้สึกดีขึ้นได้ การตั้งเป้าให้ออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีเกือบทุกวัน “โดยปกติเราแนะนำให้ผู้ที่มีภาวะซึมเศร้าออกกำลังกาย พัฒนาอาหารเพื่อสุขภาพ และเข้านอนเป็นเวลาปกติ” ผลการศึกษาที่ตีพิมพ์ในเดือนตุลาคม 2017 ในAmerican Journal of Psychiatryพบว่าแม้แต่การออกกำลังกายหนึ่งชั่วโมงต่อสัปดาห์มีความสัมพันธ์กับการลดลงของภาวะซึมเศร้า 12 เปอร์เซ็นต์

5.อาการซึมเศร้าคือความเจ็บป่วยที่แท้จริง

คุณไม่ได้อ่อนแอหรือบ้า อาการซึมเศร้าเป็นโรคที่เกิดขึ้นจริงที่นักวิจัยเชื่อว่าส่วนใหญ่เกิดจากความไม่สมดุลของสารเคมีบางชนิดในสมองของคุณที่เรียกว่าสารสื่อประสาท ผู้เชี่ยวชาญบางคนถึงกับมองว่าภาวะซึมเศร้าเป็นโรคทางระบบสารสื่อประสาทต่อไปนี้มีบทบาทสำคัญในการควบคุมอารมณ์ของคุณ เช่นเดียวกับการมีส่วนร่วมในการทำงานอื่น ๆ ทั่วร่างกายของคุณ:

• โดปามีน : ช่วยควบคุมอารมณ์ ความจำ ความคิด แรงจูงใจ และรางวัล
• Norepinephrine : อะไรทำให้อัตราการเต้นของหัวใจและความดันโลหิตของคุณเจ็บระหว่างการตอบสนอง “ต่อสู้หรือหนี” หรือเวลาที่เครียด
• เซโรโทนิน : สารเคมี “รู้สึกดี” ที่ช่วยควบคุมอารมณ์และมีบทบาทในความรู้สึกเป็นอยู่ที่ดีโดยรวมของคุณ

นักวิจัยยังคงเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับสาเหตุที่ทำให้เกิดความไม่สมดุลเหล่านี้ รวมทั้งสารสื่อประสาทอื่นๆ เช่น อะเซ ทิลโคลีน กาบา และกลูตาเมต5ซึ่งอาจมีบทบาทในภาวะซึมเศร้า

6.อาการซึมเศร้ารักษาได้

มีตัวเลือกในการรักษาที่มีประสิทธิภาพหลายอย่างสำหรับภาวะซึมเศร้า รวมถึงการใช้ยาและจิตบำบัด นอกจากนี้ยังมีการรักษาใหม่ๆ ที่กำลังพัฒนาอยู่ตลอดเวลาซึ่งได้รับการพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพในกรณีที่การรักษาอื่นๆ ไม่ได้ผล

7.การบำบัดก็มักจะมีความจำเป็นเช่นกัน

น์ ดร. โคแพลนกล่าว แต่จิตบำบัด การบำบัดพฤติกรรมทางปัญญา หรือกลยุทธ์การรักษาอื่นๆ เช่น การกระตุ้สำหรับภาวะซึมเศร้าเล็กน้อยถึงปานกลาง การบำบัดและการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตถือเป็นบรรทัดแรก อย่างไรก็ตาม สำหรับภาวะซึมเศร้าในระดับปานกลางถึงรุนแรง การรักษาร่วมกับการใช้ยาร่วมกันมักจะเป็นประโยชน์ บางครั้งยาแก้ซึมเศร้าจะถูกใช้ก่อนเพื่อบรรเทาภาวะซึมเศร้าเพียงพอสำหรับการรักษาที่จะเป็นประโยชนด้วยแม่เหล็ก transcranial ก็มีความจำเป็นสำหรับการรักษาภาวะซึมเศร้า อย่างมีประสิทธิภาพ เช่นกัน

การบำบัด

คุณอาจมีส่วนร่วมในการบำบัดทางจิตแบบรายบุคคล กลุ่ม ครอบครัว หรือคู่รัก ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสถานการณ์เฉพาะของคุณ แม้ว่าจะมีวิธีการรักษาหลายประเภท แต่วิธีต่อไปนี้ได้รับการพิสูจน์แล้วจากการศึกษาเพื่อรักษาอาการซึมเศร้า:

• การกระตุ้นพฤติกรรม
• การบำบัดทางปัญญาและพฤติกรรม
• การบำบัดระหว่างบุคคล
• การบำบัดด้วยการแก้ปัญหา
• การบำบัดทางจิตเวช
• ทักษะการเข้าสังคมบำบัด

ในการวินิจฉัยการเป็นหรือไม่เป็นโรคนั้น ต้องเกิดจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ รวมถึงการรักษาด้วยยา การบำบัดต้องอยู่ในความดูแลของแพทย์เช่นกัน แต่ในเบื้องต้นเราสามารถทดสอบด้วยตัวเองว่าเข้าข่ายอยู่ในเกณฑ์ที่จะเป็นภาวะซึมเศร้าหรือไม่ จากลิ้งค์ด้านล่างนี้

แบบทดสอบภาวะซึมเศร้า

ขอบคุณข้อมูลดีๆ

https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/clinical-depression/causes/
https://www.healthline.com/